บูสุ : การละเล่นหนึ่งเดียวของจังหวัดสตูล
“บูสุ” เป็นภาษามลายู แปลว่า “เหม็น”บูสุ อีกความหมายหนึ่ง คือ “สุดท้าย” เป็นการละเล่นพื้นเมืองชนิดหนึ่งของจังหวัดสตูล สมัยก่อนเด็กๆ ชอบเล่นกันมากเพราะเล่นได้หลายคน ยามว่าก็ชวนกันมาเล่นกัน ผู้เขียนจำได้ว่าในวัยเด็กผู้เขียนและเพื่อนๆ จับกลุ่มเล่น บูสุ
ดาระ : วิถีชีวิตของผู้คนในสังคมมุสลิม
การละเล่นพื้นบ้าน เป็นการเล่นที่สืบทอดกันมาแต่โบราณของทุกจังหวัด การเล่นเริ่มมาตั้งแต่กาลครั้งไหน คงไม่มีใครทราบได้ จะมีการละเล่นแสดงถึงเอกลักษณ์เฉพาะของชนชาติหรือท้องถิ่นนั้นๆ การละเล่นมีหลายอย่างต่างๆ กัน สะท้อนภาพของสังคมไทยในด้านต่างๆ เช่น สภาพค
บ้านศาลากันตง
บ้านศาลากันตง ชื่อชุมชนทีตั้งอยู่ในเขตเทศบาลเมืองสตูลเป็นท่าจอดเรือที่สร้างขึ้นสมัยพระยาอภัยนุราช (“พระยาอภัยนุราช”เป็นบรรดาศักดิ์และราชทินนาม ของตนกูบิสนู) ผู้ปกครองตำบลสโตย-ละงูคนแรก มาจากภาษามลายู ปังกาลันฆันตง (Pangkalan Gantung) แปลว่าท่าเรือ
กาเนะ
กาเนะ ชื่อหมู่บ้านตั้งอยู่ในตำบลเกตรี อำเภอเมืองสตูลกาเนะ (kaneh) แปลว่า ต้นชะมวงเป็นไม้ยืนต้นชนิดหนึ่ง
กาลันยีตัน
กาลันยีตัน ชื่อหมู่บ้านตั้งอยู่ในตำบลเจ๊ะบิลังอำเภอเมืองสตูลมาจากคำเดิมปังกาลันยีตัน (Pangkalan Jintan) แปลว่าท่าต้นยี่หร่า (ยินตันแปลว่าต้นยี่หร่า)
กาลันบาตู
กาลันบาตู ชื่อหมู่บ้านซึ่งพ้องกัน ๒ ที่ คือ ตั้งอยู่ในตำบลควนขัน อำเภอเมืองสตูล หมู่บ้านหนึ่ง และตั้งอยู่ที่หมู่ที่ ๑ ตำบลตำมะลัง อำเภอเมืองสตูลอีกที่หนึ่ง กาลันบาตู มาจากคำว่า ปังกาลันบาตู (Pangkaland Batu) แปลว่าท่าหิน (ปังกาลัน แปลว่า ท่า ท่
กาแบง
กาแบง ชื่อหมู่บ้านตั้งอยู่ในตำบลแหลมสนอำเภอละงูมาจากภาษามลายู เฆอแบง (gebeng)รากศัพท์เดิม เป็นภาษาอังกฤษ cabin หมายถึงส่วนกลางของลำเรือ ตามตำนานเรือสำเภาล่ม ส่วนกลางของลำเรือลอยมาติดที่หมู่บ้านกาแบง
บ้านทุ่งบุหลัง
บ้านทุ่งบุหลัง ตั้งอยู่หมู่ ๕ บ้านทุ่งบุหลัง ตำบลทุ่งบุหลัง อำเภอทุ่งหว้า จังหวัดสตูล บ้านทุ่งบุหลังสันนิษฐานว่า เป็นชื่อที่เรียกจากต้นไม้ชนิดหนึ่งซึ่งขึ้นอยู่มากในบริเวณนี้ คือ "ต้นบุหลัง" ชาวบ้านจึงเรียกชื่อ หมู่บ้านนี้ว่า "ทุ่งบุหลัง" มาถึงปัจจุ
บ้านทุ่งสะโบ๊ะ
บ้านทุ่งสะโบ๊ะ ชื่อหมู่บ้าน ตั้งอยู่ หมู่ที่ ๒ ตำบลทุ่งบุหลัง อำเภอทุ่งหว้า จังหวัดสตูล ทุ่งสะโบ๊ะ มาจากภาษามลายู ปาดังเซอระโบ๊ะ (Padang Serbuk) แปลว่าทุ่งฝุ่น (ปาดังแปลว่าทุ่งส่วนคำเซอระโบ๊ะแปลว่าฝุ่น) จากคำบอกเล่าของผู้สูงอายุคนหนึ่งเล่าว่า บริเ
ตันหยงโป
ตันหยงโป เป็นทั้งชื่อบ้านและตำบล ขึ้นต่ออำเภอเมืองสตูล จังหวัดสตูล พื้นที่เป็นแหลมทอดยาวออกไปในทะเล มีป่าชายเลนขึ้นอยู่รอบหมู่บ้าน ในส่วนพื้นที่บนแหลมมีไม้ยืนต้นชนิดหนึ่งขึ้นอยู่เป็นจำนวนมาก ชาวบ้านเรียกว่า "ต้นปาบ" มีลักษณะคล้ายต้นมะม่วง มีผลแบนๆ
ตันหยงกาโบย (Tanjung Gabus)
ตันหยงกาโบย (Tanjung Gabus) ชื่อหมู่บ้านตั้งอยู่หมู่ที่ ๒ ตำบลปูยูอำเภอเมืองสตูล จังหวัดสตูล บ้านตันหยงกาโบยมีที่ตั้งบนแผ่นดิน มีลักษณะเป็นแหลมยื่นไปในทะเล ตันหยง (Tanjung) เป็นภาษามลายู แปลว่า แหลม ส่วนคำว่า “กาโบย” หมายถึง หอยแมลงภู่ หากเดินทางมา
บากันใหญ่
บากันใหญ่ เป็นชื่อหมู่บ้าน ตั้งอยู่หมู่ที่ ๒ ตำบลเกาะสาหร่าย อำเภอเมืองสตูล ที่มาของชื่อ จากคำบอกเล่าของชาวบ้านเมื่อก่อน คนที่มีอาชีพตัดไม้ทำฟืน ได้มาตัดไม้ที่นี่และได้สร้างที่พักอาศัยชั่วคราว นานเข้าก็สร้างบ้านอยู่ที่บากันใหญ่
ตันหยงกลิง
ตันหยงกลิง ชื่อหมู่บ้านตั้งอยู่หมู่ที่ ๓ ตำบลเกาะสาหร่ายอำเภอเมืองสตูล จังหวัดสตูล ตันหยงกลิง แปลว่าแหลมพวกกะลิงหรือแขกกะลิง คำว่า ตันหยง (tanjung) แปลว่าแหลม คำว่า กลิง มาจาก Kalinga เป็นชาวอินเดียผิวคล้ำร่างเล็กถิ่นเดิมอยู่ที่แคว้น Kalinga ทางตอนใ
บากันเคย
บากันเคย เป็นชื่อหมู่บ้าน ตั้งอยู่หมู่ที่ ๓ ตำบลตันหยงโป อำเภอเมือง จังหวัดสตูล บ้าน”บากันเคย” ในอดีตเป็นพื้นที่ที่พัก ที่หลบฝน หลบพายุของชาวประมง พื้นที่ดังกล่าวกองทัพญี่ปุ่นเคยยกพลขึ้นบกสมัยสงครามโลกที่ ๒ ในการทำสงครามกับเมืองไทรบุรีในสมัยนั้น (ร
ตาลี่ไกล
ตาลี่ไกล เป็นชื่อหมู่บ้าน ตั้งอยู่ หมู่ที่ ๓ ตำบลคลองขุด อำเภอเมืองสตูล จังหวัดสตูล “ตาลี่ไกล” เพี้ยนมาจากภาษามลายูออกเสียง ตาลี กายต์ (tali kait) ซึ่ง tali แปลว่าเชือก, ด้าย, สาย ส่วน kait แปลว่า เบ็ด, ตะขอ ดังนั้นตาลี่ไกล จึงแปลว่าเชือกเบ็ด หรือส
ท่าคลอง
ท่าคลอง เป็นชื่อหมู่บ้าน ตั้งอยู่ หมู่ที่ ๔ ตำบลฉลุง อำเภอเมืองสตูล จังหวัดสตูล กว่า ๒๐๐ ปีมาแล้ว มีชาวจีนรุ่นแรกๆ จากประเทศจีน ล่องเรือไปตามชายทะเลเข้าคลองมำบัง จนมาถึงบ้านจีน (ตำบลฉลุง) เห็นว่าทำเลที่นี่เหมาะแก่การเพาะปลูก ทำสวนทำไร่ จึงตั้งบ้านเรื
ท่าจีน
ท่าจีน เป็นชื่อหมู่บ้าน ตั้งอยู่ หมู่ที่ ๒ ตำบลคลองขุด อำเภอเมืองสตูล กลุ่มคนชุดแรกที่เข้ามาอยู่ที่นี่คือ ชาวจีน คนจีนมาจากบ้านเขาจีน เพื่อประกอบอาชีพเกษตร พอมีทุนจึงย้ายไปที่ใหม่ ใกล้ๆ ลำคลองที่มีป่าชายเลนขึ้นหนาแน่น ประกอบอาชีพตัดไม้โกงกาง ส่งไปขาย
สุไหงมาตี
สุไหงมาตี ชื่อหมู่บ้านขึ้นต่อตำบลบ้านควน อำเภอเมืองสตูล มาจากชื่อคลองสายหนึ่งที่ตื้นเขิน สุ ไหง (Sungai) เป็นภาษามลายู แปลว่าแม่น้ำลำคลอง มาตี (mati) แปลว่าตาย สุไหง ดังนั้นสุไหงมาตี จึงแปลว่าคลองตาย หมู่บ้านนี้เดิมชื่อสุไหงมาตี สมัยรัฐนิยมจอมพล
สุไหงมูโซ๊ะ
สุไหงมูโซ๊ะ ชื่อหมู่บ้านขึ้นต่อตำบลแหลมสน อำเภอละงู เป็นเกาะเล็กๆ ในทะเลอันดามัน มาจาก คำว่า สุไหง (Sungai) แปลว่า แม่น้ำลำคลอง ส่วนคำ มูโซ๊ะ (Musuh) แปลว่า ข้าศึก ศัตรู สุไหงมูโซ๊ะ จึงแปลว่า คลองศัตรู (ไม่ทราบความเป็นมา)
บ้านควน
บ้านควน เป็นชื่อหมู่บ้านและตำบลตั้งอยู่ในอำเภอเมืองสตูล “บ้านควน” มาจากภาษามลายูว่า “กำปงฆัวร” (Kampung Guar) กำปง แปลว่า หมู่บ้าน ส่วนฆัวร แปลว่าควนเนินดิน ตำบลบ้านควนมีพื้นที่ หมู่ที่ ๕ เป็นหมู่บ้านเดียวที่อยู่บนเนินสูงหรือควนต่ำ เมื่อมีการจัดต
ควนโพธิ์
ควนโพธิ์ เป็นชื่อหมู่บ้านและตำบล ตั้งอยู่ในอำเภอเมืองสตูล มาจากภาษามลายูว่า ฆัวร บูดี (Guar Budi) คำว่าฆัวร (Guar) แปลว่าควนเนินดิน บูดี (Budi) แปลว่าต้นโพธิ์ เมื่อก่อนบริเวณแห่งนี้เป็นทุ่งปาดังกลิง เป็นท้องทะเลอันกว้างใหญ่มีเรือสำเภาเข้ามา ผู้
ชื่อบ้าน : คือเรื่องเล่าของสภาพแวดล้อมและถิ่นฐานคน
จังหวัดสตูล มีลักษณะเป็นพื้นที่ราบสลับกับภูเขา พื้นที่ทางทิศเหนือและทิศตะวันออก เป็นเนินเขาและภูเขาสูงสลับซับซ้อนอยู่มากมาย โดยมีทิวเขานครศรีธรรมราชแบ่งเขตจังหวัดสตูลกับจังหวัดสงขลา และทิวเขาสันกาลาคีรีแบ่งเขตประเทศไทยและประเทศมาเลเซีย ซึ่งเป็นต้นน้
ชิโนโปรตุกีส : ตึกเก่าบนแผ่นดิน ๕๐๐ ล้านปี
ตึกสถาปัตยกรรมแบบชิโนโปรตุกีส อำเภอทุ่งหว้า จังหวัดสตูล เป็นตึกรูปแบบสถาปัตยกรรมผสมผสานระหว่างโปรตุเกส จีน และมลายู ที่หาดูได้ในแถบจังหวัดชายฝั่งทะเลอันดามัน เช่น ภูเก็ต กระบี่ ตรัง สตูล เท่านั้น สำหรับจังหวัดสตูลมีแต่ที่อำเภอทุ่งหว้าและอำเภอเมือง
คฤหาสน์กูเด็น “บ้านเจ้าคุณภูมิ” : สถาปัตยกรรมผสมผสานยุโรปและไทย
“คฤหาสน์กูเด็น” เรียกตามชื่อผู้สร้างคฤหาสห์หลังนี้คือ"กูเด็น บิน กูแมะ" (พระยาภูมินารถภักดี) เจ้าเมืองสตูลในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ระหว่าง พ.ศ. ๒๔๔๑ – ๒๔๕๙ เริ่มก่อสร้างปีใดไม่ปรากฏหลักฐานแน่ชัด แต่คาดว่าน่าจะสร้างเสร็จในปี