อุปกรณ์กงฝ้าย

อุปกรณ์กงฝ้าย เป็นอุปกรณ์ที่ใช้สำหรับใส่เส้นด้ายเพื่อเตรียมกรอเส้นด้ายเข้าอัก หรือเพื่อตรวจสอบความเรียบร้อยของเส้นด้าย เช่น เก็บส่วนที่เป็นขุย ปุ่ม ปม ก่อนนำไปใช้งาน กงฝ้ายที่กลุ่มเข็นฝ้ายบ้านโพน อำเภอท่าอุเทน จังหวัดนครพนม ใช้ประกอบด้วย

ไม้เปียฝ้าย

ไม้เปียฝ้าย เป็นอุปกรณ์นำมาใช้ในขั้นตอนการเปียฝ้ายซึ่งเป็นขั้นตอนที่ทำเพื่อพันพักด้ายที่ปั่นเส้นใยฝ้ายแล้ว เพื่อทำเป็นปอยหรือไจฝ้าย ไม้เปียฝ้ายทำจากไม้เนื้อแข็ง ลักษณะของไม้เปียฝ้ายที่กลุ่มทอผ้าและย้อมเปลือกไม้มงคลบ้านโพน อำเภอท่าอ

หลา

หลา หรือ ไน เป็นอุปกรณ์สำหรับการกรอเส้นด้ายเข้าหลอด หรือเป็นอุปกรณ์ในการตีเกลียวเส้นด้ายและควบตีเกลียวเส้นด้าย และเป็นเครื่องมือหนึ่งที่ใช้ในกระบวนการทอผ้าฝ้ายของชุมชนไทญ้อ บ้านโพน อำเภอท่าอุเทน จังหวัดนครพนม โดยการใช

เครื่องอิ่วฝ้าย

เครื่องอิ้วฝ้าย หรือ หีบฝ้าย (gin) คือ เครื่องแยกเปลือกปุยฝ้ายออกจากเมล็ดฝ้าย เมื่อเอาฝ้าย ทั้งเมล็ดป้อนเข้าตรงกลางแล้วหมุน เส้นใยฝ้ายจะถูกดึงเข้าไป เมล็ดซึ่งโตจะถูกรีดหลุดออกมาอีกด้านหนึ่ง หลังจากนั้นจะนำปุยฝ้ายที่อิ้วแล้วไปทำ

กี่ทอผ้า

กี่ทอผ้า หรือ หูกทอผ้า คือ เครื่องมือสำหรับใช้ทอผ้า เป็นเครื่องมือที่พัฒนาจากการทอผ้าด้วยฟืมเล็กๆ ผูกด้วยเส้นยืนกับต้นไม้หรือเสาเรือนมาเป็นกี่ทอผ้า กี่เป็นเครื่องมือที่ใช้ในการทอผ้าผืนมีสองชนิดคือ กี่ตั้ง และกี่กระตุก กี

กระสวย

กระสวย คืออุปกรณ์ที่ใช้ในการทอผ้าสำหรับใส่หลอดม้วนเส้นด้ายพุ่งเข้าไปในเส้นยืนที่ขึงอยู่บนกี่หรือหูกทอผ้า เพื่อที่จะให้ด้ายพุ่งสอดนำหลอดเส้นพุ่งในการทอผ้า ส่วนใหญ่กระสวยจะทำด้วยไม้ที่มีน้ำหนัก เช่น ไม้ประดู่ ไม้พะยูง โดยลักษณะของกระส

ฟืมทอผ้า

ฟืมทอผ้า เป็นอุปกรณ์สำหรับการจัดเรียงเส้นยืนก่อนที่จะนำไปกางตั้งขึ้นบนกี่ทอผ้า และเป็นเครื่องมือที่ใช้ในการทอผ้า ฟืมโดยทั่วไปมีลักษณะ เป็นซี่ๆ ทำด้วยไม้ไผ่ ปัจจุบันซี่ฟืมจะทำมาจากทองเหลืองหรือ เหล็ก ซึ่งสามารถทำให้ซี่ฟืมเล็กลงได้อีก สามารถ

อักกรอด้าย

อักกรอด้าย คือ อุปกรณ์สำหรับการม้วนเก็บเส้นด้ายที่ทำการกรอจากกง โดยอักเป็นเครื่อง คัดเส้นด้ายหรือเส้นไหมทำด้วยไม้คล้ายหลอดด้าย เจาะรูตรงกลาง ปลายทั้ง 4 ด้านมีไม้ประกบสำหรับสวมรูเพื่อให้อักหมุน ซึ่งอักกรอด้ายนี้เป็

น้ำมันไพลประสานกระดูก

น้ำมันไพลประสานกระดูก เป็นตำรับสรรพคุณยาหมอชาวบ้านตามการรักษาอาการของโรคกระดูกและข้อ โดยเป็นภูมิปัญญาการแพทย์ท้องถิ่นในการนำสมุนไพรมาประกอบยาหรือปรุงยาขึ้นในวิธีการรักษาเพื่อบรรเทาอาการกระดูกและข้อ ทั้งนี้การประกอบยาหรือปรุงน้ำมันไพล

หลี่ (ต้อน)

หลี่ หรือ ต้อน เป็นเครื่องมือจับปลาชนิดหนึ่งคล้ายโพงพางและเป็นเครื่องมือหาปลาเฉพาะ ของบริเวณน้ำตก, น้ำหลากและแก่ง ซึ่งโดยปกติจะพบได้เฉพาะที่สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว (สปป.ลาว) ทางตอนใต้เท่านั้น ซึ่งภูมิปัญญาก

กระท่อ-กระบุง

กระบุง หรือกะบุง ภาชนะสานทึบด้วย ‘ตอก’ คือไม้ไผ่ รูปกลม ตรงกลางป่องเล็กน้อย ก้นรูปสี่เหลี่ยม ใหญ่กว่ากระบายเท่าตัว ขอบมีไม้เสริม และมีการทาปิดช่องของตะกร้าด้วยขี้ซี ใช้เป็นภาชนะ ที่ชาวไทญ้อบ้านโพนในอดีตใช้เป็นภาชนะในกา

สวนผักปลอดสารพิษ

สวนผักปลอดสารพิษ ชาวบ้านแต่ละครัวเรือนของชุมชนไทญ้อบ้านโพนจะมีการปลูกพืชผัก สวนครัวที่ไม่มีสารเคมีป้องกันและกำจัดศัตรูพืชตกค้างอยู่ หรือมีตกค้างอยู่ไม่เกินระดับมาตรฐานที่กระทรวงสาธ

ปศุสัตว์เลี้ยงกระบือ

ชาวไทญ้อบ้านโพน อำเภอท่าอุเทน จังหวัดนครพนม ยังคงมีการสืบทอดการปศุสัตว์เลี้ยงกระบือ จากภูมิปัญญาของบรรพบุรุษที่ถ่ายทอดมาอย่างต่อเนื่อง ทั้งนี้เมื่อแรกตั้งหมู่บ้านชาวบ้านทำนาเป็นอาชีพหลัก และเป็น

ปลูกข้าว

การปลูกข้าว เป็นอาชีพที่ชาวบ้านไทญ้อบ้านโพนยึดอาชีพการทำนามาตั้งแต่ครั้งบรรพบุรุษ และนับว่าเป็นความโชคดีที่สภาพธรรมชาติอำนวย ฝนฟ้าตกเป็นปกติและเพียงพอต่อการผลิตข้าว แม้ว่า ในปัจจุบันฝนจะตกช้

กระดองเต่าตักข้าวสาร

กระดองเต่าข้าวสาร เป็นภาชนะที่ชาวไทญ้อบ้านโพน อำเภอท่าอุเทน จังหวัดนครพนม ใช้ในการตักข้าวเปลือกไปตำ โดยคนโบราณท่านว่าไม่จำเป็นไม่ควรใช้กระบุงหรือภาชนะอย่างอื่นตัก

กระบวยตักน้ำ

กระบวยตักน้ำ เป็นภาชนะที่ชาวไทญ้อบ้านโพนในสมัยก่อนใช้ตักน้ำดื่มน้ำใช้ ทำมาจากกะลามะพร้าวมีรูปทรงที่สวยงาม โดยส่วนประกอบของกระบวยตักน้ำ จำแนกออกเป็น 2 ส่วน ดังรายละเอียดต่อไปนี้

ตัวกระบวย ทำจากกะลามะพร้าวแห้ง ต

เตาหุงต้มในสมัยโบราณ

เตาหุงต้มในสมัยโบราณ ที่ใช้กันในชุมชนไทญ้อบ้านโพนในสมัยก่อน มีหลักการคิดในการทำเตาไฟโดยมีพื้นฐานมาจากการทำเตาไฟที่เก่าแก่ที่สุด โดยเรียนแบบเตาไฟเก่าแก่ที่นำก้อนหิน 3 หรือ 4 ก้อนมาวางเรียงกันเป็นวงแล้วก่อไฟตรงกล

หม้อนึ่งสมัยโบราณ

หม้อนึ่งข้าวเหนียวโบราณของชุมชนไทญ้อบ้านโพน อำเภอท่าอุเทน จังหวัดนครพนมเป็นโบราณวัตถุทำจากวัสดุสำริด โดยในสมัยนั้นผู้ผลิตเป็นคนเวียดนามและนำเข้ามาใช้ในชุมชนบ้านโพน

กลองโฮม

กลองโฮม ตั้งอยู่ภายในหอกลองและหอระฆังในบริเวณวัดคามวาสี โดยกลองโฮมใช้สำหรับ ตีบอกเวลา เพื่อให้พระภิกษุสงฆ์ทราบเวลาสำหรับการประกอบวัตรปฏิบัติต่างๆ โดยพร้อมเพรียงกันอันได้แก่ การทำวัตรเช้า-เย็น การ

พระบางไม้

พระบางไม้ เป็นพระพุทธรูปเกาะสลักด้วยไม้ทั้งแผ่นเป็นองค์พระ ปัจจุบันประดิษฐานอยู่ที่ ศาลาการเปรียญไม้หลังใหญ่วัดคามวาสี บ้านโพน อำเภอท่าอุเทน จังหวัดนครพนม เป็นพระพุทธรูป

ฮางฮด

ฮางฮด หรือโฮงฮด พุทธศิลป์ตั้งอยู่ในเรือนโฮงฮางฮด ภายในวัดคามวาสี ซึ่งเป็นวัดประจำบ้านโพน อำเภอท่าอุเทน จังหวัดพนม มีจำนวน 2 ฮาง ประกอบด้วย ฮางฮดขนาดเล็ก และ ฮางฮดขนาดใหญ่ ตั้งอยู่ขนานกัน โดยฮาง

พระพุทธรูปทองเหลืองสำริด

พระพุทธรูปทองเหลืองสำริด ประดิษฐานอยู่บนหิ้งพระในฮือนไทญ้อ มีทั้งหมด 2 ปาง ได้แก่ (1) พระพุทธรูปปางมารวิชัย หรือปางชนะมาร หรือปางมารสะดุ้ง เป็นพระพุทธรูปที่อยู่ใ